#08 Een nieuwe blik op armoede

Graag nemen we jullie mee in wat we de afgelopen maanden hebben mogen meemaken.

Het is ontzettend bijzonder om hier te wonen. Stukje bij beetje leren we de Sierra Leoonse cultuur beter kennen. Merel is meerdere keren landinwaarts gereisd om vast te leggen hoe patiënten thuis een nieuw leven opbouwen. Het verschil tussen de stad en de dorpen is enorm! In de stad is het druk, wonen mensen dicht op elkaar, en is armoede meer zichtbaar. Veel mensen verhuizen vanuit de dorpen naar de stad in de hoop daar werk te vinden, zodat ze hun community kunnen ondersteunen. Ik gebruik hier bewust het woord community in plaats van gezin, want zo werkt het hier echt: als iemand uit jouw straat medische hulp nodig heeft, draagt de hele buurt daar aan mee Er wordt veel meer gedeeld en samengeleefd dan wij gewend zijn.

Regelmatig vraag ik me af wat armoede nu eigenlijk is. Als Nederlanders denken we vaak aan sloppenwijken. En ja, dat is ook armoede. Maar de afgelopen maanden hebben wij mogen leren dat er meerdere vormen van armoede zijn – en dat ook wij, in Nederland, in Aalsmeer, ermee te maken hebben.

Materiële armoede is hier het meest zichtbaar: het is moeilijk om rond te komen, werk is schaars en medische zorg is niet gratis. Regelmatig komen we bedelende kinderen tegen, of mensen die op de autoramen kloppen om te vragen voor eten.

Relationele armoede raakt me misschien nog wel meer. In gesprekken met patiënten horen we hoe ze buitengesloten worden van hun community. Kinderen die niet meer naar school mogen omdat ze er "anders" uitzien. Mensen die zich schamen voor hun uiterlijk of aandoening. Maar ook aan boord – en thuis in Nederland – zijn er mensen die in eenzaamheid leven, verlangen naar verbondenheid en simpelweg gezien willen worden.

Tot slot is er geestelijke armoede – iets wat we in beide landen terugzien. In Freetown leven christenen en moslims in harmonie samen. Maar vooral bij sommige christelijke kerken hier lijkt het welvaartsevangelie sterk aanwezig: voorgangers vragen grote bedragen tijdens collectes, met de belofte dat wie geeft, gezegend zal worden. Vrouwen die geen kinderen kunnen krijgen, wordt beloofd dat ze binnen een jaar zwanger zullen zijn – mits ze een bepaald bedrag geven. Helaas zien we vaak dat vooral de voorganger er financieel op vooruitgaat.

Verder het land in, zoals in Kabala (ten noorden van Sierra Leone), is het geloof vaak een mix van Islam en traditionele Afrikaanse religies. Daar speelt het geloof in geesten een grote rol. Ik moet eerlijk zeggen dat ik er niet heel veel vanaf weet, maar we zien en horen dat mensen zich beschermen met amuletten tegen verschillende geesten. Mensen zoeken bescherming bij medicijnmannen of heksendoktoren. Er gaan ook verhalen rond over kinderoffers – we weten niet of dit nog gebeurt, maar het is in het verleden voorgekomen en waarschijnlijk leeft deze praktijk in sommige dorpen nog steeds voort.

Wil je met ons meebidden? Bid voor herstel – lichamelijk, relationeel én geestelijk. Bid voor wijsheid en bewogen harten, zowel hier in Sierra Leone als in Nederland. Dat we mensen mogen blijven zien zoals God ze ziet, met liefde, waarde en potentie.

We zijn dankbaar dat we hier mogen zijn, en dat we dit samen met jullie mogen dragen. Elke glimlach, elke genezing, elke kleine verandering – het is zoveel waard. God is aan het werk, en het is een voorrecht om daar deel van uit te maken.